- Quá trình can thiệp cho trẻ tự kỷ ở nhà không hề đơn giản. Đó là một hành trình đầy thử thách đòi hỏi cha mẹ của trẻ phải hết sức kiên trì bởi trẻ tự kỷ thường khó tiếp thu hơn so với trẻ bình thường.
- Phát hiện sớm là điều có ý nghĩa quan trọng cho việc trị liệu trẻ mắc chứng tự kỷ. Khi phát hiện và can thiệp sớm, trẻ sẽ được trợ giúp để phát triển ngay từ đầu các kỹ năng ngôn ngữ, xã hội và nhận thức. Việc can thiệp cho trẻ tự kỷ thường tập trung vào: Luyện tập, giáo dục cho trẻ các kỹ năng ngôn ngữ, nhận thức, tư duy, giao tiếp, xã hội và kỹ năng tự phục vụ bản thân. Trong quá trình trị liệu cho trẻ tự kỷ cần áp dụng đa dạng các phương pháp khác nhau như: Ứng dụng phân tích hành vi, liệu pháp ngôn ngữ, trị liệu về vận động, trị liệu kỹ năng xã hội, vật lý trị liệu, liệu pháp trò chơi, trị liệu hành vi,…
- Tuy nhiên thực tế cho thấy, khi trẻ bắt đầu có dấu hiệu sớm của tự kỷ thì đa số các bậc phụ huynh bị sốc, khó chấp nhận sự thật là con mình tự kỷ, chỉ chấp nhận khi các triệu chứng đã quá rõ ràng. Điều này vô tình làm mất đi cơ hội được điều trị sớm, tăng khả năng phục hồi nhanh chóng cho trẻ.
- Bên cạnh đó, khi can thiệp cho trẻ tại nhà, gia đình cần kiên trì, thống nhất thực hiện các bài tập cho con. Cha mẹ và người thân trong gia đình là những người hiểu con nhất. Bằng cách tận dụng tốt nhất các cơ hội để dạy trẻ, cha mẹ và người thân có thể tăng số giờ trị liệu cho trẻ, giúp trẻ cải thiện kỹ năng xã hội, hiểu và sử dụng ngôn ngữ tốt hơn, giảm bớt các hành vi khó chịu. Nhiều chuyên gia cho rằng, khi trẻ tự kỷ học các kỹ năng thực tế tại nhà, trẻ có thể biết áp dụng các kỹ năng đó vào các tình huống mới và duy trì lâu dài.
Dạy trẻ cần phải kiên trì
- Tạo môi trường an toàn cho trẻ: Môi trường an toàn sẽ giúp trẻ cảm thấy được an toàn thay vì sợ hãi. Cha mẹ nên tạo không gian riêng cho con để con có thể thoải mái vui chơi, thư giãn mà không làm phiền ai cũng như không bị ai dọa nạt.
- Tạo mối quan hệ tình cảm với con: Hầu hết trẻ tự kỷ một phần do thiếu tình thương, sự quan tâm hoặc bị chấn động tâm lý mà dẫn tới tự kỷ, thu mình. Cha mẹ cần đồng hành cùng con, thiết lập lại mối quan hệ tình cảm gia đình. Hãy thường xuyên trò truyện với con để con có thể từ từ cảm nhận được tình cảm cha mẹ. Hãy dùng ánh mắt để nói chuyện, dùng cử chỉ để thể hiện tình thương. Cha mẹ cũng có thể tạo ra các tình huống khác nhau để dạy con ứng xử như biết chào hỏi, lễ phép hoặc với những hành động sai, cha mẹ nên có hình thức phạt, thường xuyên để con hiểu và không lặp lại.
- Kiên trì: Sự nhận thức của trẻ tử kỷ chậm hơn so với trẻ bình thường, dạy trẻ bình thường hiểu và biết 1 vật đã khó thì dạy trẻ tự kỷ khó 10 lần. Do đó, cha mẹ cần phải kiên trì trong cách dạy trẻ tự kỷ.
- Học ngôn ngữ của con: Muốn hiểu con và dạy trẻ tự kỷ tại nhà thành công, cha mẹ cần phải hiểu ngôn ngữ và những biểu hiện của con cho thấy con tức giận, đói hay vui mừng. Khi hiểu được, cha mẹ sẽ biết con mong muốn gì và từ từ giao tiếp, khuyến khích con nói để con thể hiện những gì mình mong muốn. Tuyệt đối không tự làm thay con. Ví dụ, con muốn lấy nước trong tủ lạnh, thay vì con chỉ dùng hành động chỉ tay vào tủ lạnh và mẹ sẽ ngay lập tức mang nước cho con, các mẹ hãy khuyến khích con nói và để con tự làm.
- Dạy hình ảnh: Các mẹ có thể dạy con những hình ảnh quen thuộc. Nên có bộ sưu tập tranh về các hình ảnh trong nhà như các loại trái cây, các loại bánh kẹo, các loài chim… Dạy trẻ tự kỷ tại nhà cần nhiều thời gian hơn trẻ bình thường, tần suất lập lại một việc gì đó sẽ nhiều hơn để trẻ ghi nhớ.
- Cha mẹ cần học thêm các kỹ năng về giao tiếp và dạy trẻ tự kỷ tại các trung tâm uy tín để có thể dạy con tốt hơn. Việc dạy trẻ tự kỷ cần phải có kiến thức, sự hiểu biết chứ không dạy chung chung như trẻ bình thường được.
Những lưu ý khi dạy con tự kỷ tại nhà.
- Khi biết con bị mắc rối loạn phổ tự kỷ, nhiều cha mẹ rất lo lắng, bối rối không biết phải bắt đầu từ đâu. Hàng trăm vấn đề như học ở đâu, học như thế nào, học cái gì đều trở thành những trăn trở của các bậc cha mẹ.
- Các bậc phụ huynh cần hiểu rằng, gia đình là môi trường tốt nhất đối với trẻ tự kỷ bởi đó là môi trường quen thuộc, trẻ có nhiều cơ hội được tham gia vào các hoạt động hàng ngày cùng với những người thân, được thực hành và luyện tập các kỹ năng. Chính vì vậy, việc cha mẹ hiểu và nắm vững các kỹ năng dạy trẻ tự kỷ tại nhà vừa giúp các cán bộ y tế thúc đẩy tiến độ của việc điều trị, mặt khác, còn tiết kiệm được thời gian và và kinh phí trong quá trình can thiệp.
- Bắt đầu bằng những đồ chơi, hoạt động mà trẻ thích. Đó là con đường dẫn dắt cha mẹ đến với thế giới của trẻ.
- Kiên trì thực hiện bởi trẻ sẽ không chú ý và tương tác ngay từ lần đầu tiên.
- Luôn tạo không khí vui vẻ để trẻ cảm thấy thoải mái và hứng thú tham gia hoạt động hơn.
- Dạy trẻ mọi lúc, mọi nơi, trong bất kỳ tình huống nào, trong mọi hoạt động của gia đình.
- Cha mẹ tất cả chúng ta đều mong muốn rằng những đứa con của mình sẽ được lớn lên một cách khỏe mạnh bình thường và sống hạnh phúc, nhưng nếu con không được như chúng ta mong muốn thì động lực giúp con có được tương lai tốt đẹp còn tăng lên gấp trăm, gấp nghìn lần! Những người làm cha làm mẹ kém may mắn đừng tuyệt vọng, hãy tự cứu lấy con mình, cứu lấy chính gia đình nhỏ bé của mình bằng những hành động thiết thực: Hãy là cô giáo, thầy giáo của con mọi lúc, mọi nơi, là người bạn thân thiết để tâm sự, trò chuyện cùng con… Hãy tự tin và mạnh mẽ lên vì chỉ có bạn mới có thể cứu được con mình, tương lai của con ra sao đều phụ thuộc và sự cố gắng của bạn ngày hôm nay.
Đánh giá và can thiệp tại Braincare
Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia tâm lý, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm đánh giá, tham vấn, trị liệu, chẩn đoán uy tín, mang đến lợi ích cho khách hàng.
Braincare hướng tới trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu về lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ tinh thần tại Việt Nam, làm thay đổi thói quen và nhận thức của người Việt Nam trong việc chú trọng sự phát triển của trẻ và tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết. Braincare “Vì cộng đồng hạnh phúc hơn từng giây”.
Đánh giá và trị liệu