Một trong những dấu hiệu phổ biến của trẻ tự kỷ là rối loạn về ngôn ngữ. Nhiều cha mẹ lo lắng, nghi ngờ con mắc chứng tự kỷ khi thấy con chậm nói. Vậy làm sao để phân biệt trẻ chậm nói với trẻ tự kỷ?
Những phân biệt đầu tiên giữa trẻ chậm nói và trẻ tự kỷ
Mặc dù chậm nói là dấu hiệu điển hình ở trẻ tự kỷ nhưng không phải cứ chậm nói là tự kỷ.
- Ở trẻ chậm nói, ngôn ngữ của trẻ có phát triển nhưng chậm hơn so với các trẻ cùng độ tuổi khác. Đối với trẻ chậm nói, khả năng nghe hiểu, tương tác với người khác vẫn bình thường. Ví dụ: Khi cha mẹ yêu cầu trẻ cất dép lên kệ, trẻ chú ý nghe và làm theo.
- Ở trẻ mắc chứng tự kỷ, trẻ thường có biểu hiện không tương tác với người đối diện. Trẻ không phản ứng trước những yêu cầu của người khác, kể cả cha mẹ. Bên cạnh đó, do hạn chế về ngôn ngữ, trẻ mắc chứng tự kỷ thường gặp hạn chế về giao tiếp. Khi trẻ ở giai đoạn 18-24 tháng, cha mẹ có thể quan sát những hành vi của trẻ để nhận định. Ví dụ như: trẻ không bập bẹ nói khi 12 tháng tuổi. Trẻ không phản ứng với những kích thích bên ngoài. Trẻ không nói được dù chỉ là một từ đơn khi 16 tháng. Trẻ không tự nói được câu có 2 từ khi 24 tháng,… Hoặc trẻ chỉ lặp đi lặp lại một hành động/câu nói và gặp khó khăn khi muốn biểu lộ nhu cầu.
Những nguy cơ nếu phát hiện muộn trẻ chậm nói và trẻ tự kỷ
Hiện do nhiều yếu tố khác nhau (quan điểm, điều kiện kinh tế,…) nhiều cha mẹ đã đánh mất đi cơ hội vàng trong việc phát triển ngôn ngữ của trẻ. Có nhiều cha mẹ bỏ cuộc giữa chừng, mãi tới khi trẻ có hành vi bất thường mới quay lại can thiệp. Do vậy, tiến trình hỗ trợ sau đó trở nên gian nan hơn rất nhiều. Ngược lại, có trẻ có khác thường từ sớm nhưng cha mẹ không phát hiện ra. Cha mẹ không tìm được nguồn hướng dẫn phù hợp, thiếu tin cậy. Do vậy, khi dậy thì con bắt đầu có những hành vi rối loạn như gào thét, đập đầu vào tường,…. Cũng có rất nhiều phụ huynh đưa con đi can thiệp và tưởng chừng con đã ổn rồi nhưng đến tuổi dậy thì con lại gặp khó khăn và thoái lui ngôn ngữ (khả năng ngôn ngữ giao tiếp mất dần).
Để phân biệt trẻ chậm nói và trẻ tự kỷ, cha mẹ cần...
Để nhận biết chính xác trẻ chậm nói có phải bị tự kỷ hay không, ngoài dấu hiệu nhận biết, cha mẹ nên cho bé đi khám/đánh giá tại các cơ sở giáo dục đặc biệt uy tín để thực hiện các bài đánh giá đến từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm. Các chuyên gia sẽ sử dụng các bài test đã được chuẩn hóa cùng với kinh nghiệm lâm sàng để phân tích các đặc điểm phát triển của trẻ. Ngoài ra, chuyên gia còn tiến hành phỏng vấn chi tiết với cha mẹ và những người chăm sóc trẻ để hiểu rõ hơn về các tình huống và môi trường sống của trẻ. Quá trình đánh giá tổng hợp này giúp tạo ra một bức tranh rõ ràng hơn về sự phát triển của trẻ, từ đó chuyên gia sẽ có những định hướng gợi ý cho cha mẹ.
Thay vì để tâm trạng hoang mang kéo dài, cha mẹ hãy nhanh chóng tìm kiếm các trung tâm uy tín về giáo dục đặc biệt hoặc nhắn tin/gọi điện với BrainCare để con yêu được nhanh chóng hỗ trợ, cha mẹ nhé. BrainCare hiểu rằng, đôi khi trong hành trình chăm sóc con, cha mẹ sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán chường, thậm chí là bất lực. Tuy nhiên, mỗi nỗ lực của cha mẹ đều không vô ích. Những nỗ lực ấy sẽ giúp con tiến bộ mỗi ngày, mở ra tương lai tươi sáng hơn cho con trong các giai đoạn tiếp theo.
Đánh giá sự phát triển cho trẻ tại BrainCare
Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia tâm lý, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm đánh giá, tham vấn, trị liệu, chẩn đoán uy tín, mang đến lợi ích cho khách hàng.
BrainCare hướng tới trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu về lĩnh vực đánh giá sự phát triển của trẻ em tại Việt Nam, làm thay đổi thói quen và nhận thức của người Việt Nam trong việc chú trọng sự phát triển của trẻ và tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết. BrainCare “Vì cộng đồng hạnh phúc hơn từng phút giây”.